zaterdag 8 januari 2011

Péter Nádas: 'De eigen dood'

Péter Nádas: 'De eigen dood'

Hoe is het mogelijk dat je een naam niet kunt vinden, maar dat je wel weet dat er twee a's en een d in zitten? Waar zitten die klanken dan? Ik bedoel niet in de naam, maar ergens in je geheugen?
En ernstiger: hoe kun je weten dat iets fataal fout gaat in je eigen lichaam, terwijl je het oppervlakkig alleen maar warm hebt?
Dat overkwam Péter Nádas. Hij schreef er een 'verhaal' over onder de titel 'De eigen dood' ('Saját Halál'). Ik heb de vondst te danken aan een artikel in 'nY 2009/4', van Ernst van Alphen, over de film 'Own Death' van Péter Forgács. (Ik wil de film ook zien.)
Het verhaal is zeer indrukwekkend. De hoofdpersoon krijgt een hartaanval en tijdens de behandeling in het ziekenhuis - een treurige lokatie - heeft hij een bijnadoodervaring. (Je kunt niet bijna dood zijn, zeggen sommigen, net zo min als bijna zwanger, maar ze vergeten dat 'bijna' ook een tijdsbepaling is.)
Het bijzondere is dat Péter Nádas een weergaloos observator is, ook middels introspectie. 'Je hebt aan een ervaring deel, een ervaring van het al, een ervaring die in deze beklagenswaardige schaduwwereld hooguit met de extase van de religie of de liefde vergeleken kan worden. En bij vrouwen waarschijnlijk met de bevalling. De heldhaftigen onder hen verklaren dat tijdens de geboorte vreugde en pijn samenvloeien, wat een erotisch avontuur van kosmische proporties oplevert.'

Geen opmerkingen:

Een reactie posten